wideo: Rafał Cielek
Opublikowano:
14 maja 2020
Muzeum Młynarstwa w Jaraczu, oddział muzeum szreniawskiego, położone jest w odległości 40 km od Poznania przy trasie nr 11 Poznań–Piła, przy wschodnim krańcu Puszczy Noteckiej, nad rzeką Wełną, w miejscu o dużych walorach krajobrazowych.
W Jaraczu kończy się rezerwat przyrody „Wełna”, który obejmuje 3,5-kilometrowy odcinek rzeki o bystrym nurcie z florą i fauną charakterystyczną dla potoków karpackich
Pierwsza wzmianka pisana o młynie w Jaraczu pochodzi z XV wieku. Był to jeden z wielu młynów poruszanych kołem wodnym zbudowanych na dopływach rzeki Warty.
Obecnie w skład zabudowań osady młyńskiej – w której od 1981 r. prowadzone jest Muzeum Młynarstwa w Jaraczu – wchodzą następujące budynki:
młyn wodny z przełomu XIX i XX wieku wraz z zespołem kanałów młynówki,
młyn wietrzny – wiatrak koźlak z końca XVIII wieku,
młyn wietrzny – wiatrak turbinowy z połowy XX wieku,
stajnia przymłyńska z XIX wieku,
dom mieszkalny z XIX wieku.
W budynku młyna wodnego z przełomu XIX i XX wieku napędzanego turbiną Francisa znajduje się ekspozycja przemysłowej techniki młynarskiej obejmująca cały cykl przemiału zboża na mąkę.
Maszyny i urządzenia we młynie pochodzą z lat dwudziestych XX wieku.
Dodatkowo wyeksponowane są tu modele młynów wodnych i drobny sprzęt pomocniczy. Drugi z młynów to wiatrak przeniesiony ze wsi Czacz (gm. Śmigiel) z końca XVIII wieku. Jest reprezentantem najbardziej charakterystycznych w Wielkopolsce wiatraków typu koźlak. Wnętrze młyna prezentuje wyposażenie obiektu podczas użytkowania.
Dużą atrakcją dla zwiedzających są regularne pokazy pracy wiatraka przy wykorzystaniu siły wiatru. W budynku dawnej stajni urządzono ekspozycję poświęconą tradycyjnemu przetwórstwu zbożowemu.
Prezentowane są żarna, stępy, śrutowniki do zboża o napędzie ręcznym lub kieratowym oraz mechaniczny śrutownik produkcji Zakładów H. Cegielskiego w Poznaniu.
W kolejnym obiekcie muzealnym – „Domu Młynarza” znajduje się wystawa pt. „Kolekcja modeli wiatraków inż. Feliksa Klaczyńskiego” prezentująca unikalny zbiór ponad czterdziestu modeli wiatraków z całej Polski.
Na terenie muzealnym prezentowane są również urządzenia służące do napędu młynów: silniki elektryczne i na gaz ssany oraz maszyny parowe.
Więcej informacji: tutaj
