Opublikowano:
17 czerwca 2025
Projekt „Matki Europy” uzupełnia brakującą połowę europejskiej historii. Odkrywa i opowiada biografie wybitnych kobiet, które miały wkład w przemiany demokratyczne, europejską integrację i współkształtowały europejskie wartości.
W publikacji dostępnej na stronie Fundacji Centrum im. prof. Bronisława Geremka przeczytamy historie kobiet, które m.in. walczyły z autorytaryzmami – nazizmem w Niemczech, faszyzmem w Hiszpanii i w Grecji i z komunizmem w Czechach, Polsce i Węgrzech.
Były zaangażowane w działania opozycyjne, pracowały na rzecz najbardziej wykluczonych.
Matki Europy z Polski reprezentują: Danuta Hübner, Agnieszka Holland i Anna Walentynowicz. Ich biogramy przygotowały fundatorki Muzeum Historii Kobiet: prof. Iwona Chmura-Rutkowska, prof. Edyta Głowacka-Sobiech i Anna Kowalczyk.
„Matki Europy rozsadzały granice wyznaczone przez autorytaryzmy, opresję i patriarchat walcząc o poszerzenie granic życia i wolności dla siebie i innych.
Projekt zostawił we mnie refleksję, że nie chodzi o to, żeby było więcej czułych, ofiarnych, udręczonych wzorców i modeli formatu »Matka Polka «.
fot. Łukasz Gdak
Jak pisze Adriene Rich – jako córki (i synowie) potrzebujemy matek, które pragną własnej i naszej wolności” – uważa prof. UAM Iwona Chmura-Rutkowska, autorka opowieści o Danucie Hübner.
„Już trochę przywyk_śmy do celebrowania lokalnych (polskich, regionalnych, miejskich) bohaterek. To się na szczęście od paru lat staje normą, ale daleko nam do szukania wzorów, modeli, autorytetów poza Polską, a zwłaszcza w abstrakcyjnej przestrzeni europejskiej.
Z trudem myślimy o kobiecych postaciach, które tę zjednoczoną, wolną od wojen wspólnotę tworzyły.
fot. Łukasz Gdak
Wartości takie jak: demokracja, prawa człowieka, wolność słowa to wartości szczególnie drogie kobietom. Matki Europy walczyły o nie przez wiele lat, a nawet dekad” – dodaje Anna Kowalczyk, autorka biogramu o Annie Walentynowicz.
Zapraszamy do wysłuchania rozmowy z autorką opowieści o Agnieszce Holland, prof. UAM Edytą Głowacką-Sobiech, która dzieli się z nami swoimi herstorycznymi odkryciami po lekturze „Matek Europy”.
