Piknik z noblistką
Opublikowano:
14 lipca 2023
Od:
Do:
Początek:
Koniec:
Rok 2023 ogłoszony został w Wielkopolsce rokiem Wisławy Szymborskiej. Uchwałę podjęto 24 X 2022 roku na sesji Sejmiku Województwa Wielkopolskiego.
Noblistka urodziła się 2 lipca 1923 roku na Prowencie koło Kórnika. Dom znajdował się ok. 300 m od kórnickiego zamku. Ojciec, Wincenty Szymborski, był zarządcą dóbr hrabiego Władysława Zamoyskiego, początkowo w Zakopanem, a potem w Kórniku, gdzie urodziła się właśnie jego druga córka, Maria Wisława Anna Szymborska.
To fakt powszechnie znany, ale podczas pikniku w Sroczewie 24 czerwca br. przypominano też te dużo mniej znane. Miejscowa rodzina państwa Piaseckich ze Sroczewa przechowała parę starych fotografii. Niby zwykłych, a jednak po latach okazało się, że są niezwykłe.
Piknik z noblistką
Przyjrzyjmy się jednej z nich. Zwyczajny dzień lipcowy. Urokliwe miejsce nad Wartą. Rozłożyste dęby… Biwak… To Sroczewo, mała wioska niedaleko Książa Wielkopolskiego. Grupa młodych ludzi pozuje na trawie przed namiotem. Nie byłoby w tym nic nadzwyczajnego, gdyby nie to, że są wśród nich Wisława Szymborska i Kornel Filipowicz. Oprócz nich na fotografii zostali uwiecznieni: Urszula Piasecka, mała Dorotka Wawrzyniak, Władysława Piasecka, Anna Piasecka – Masłowska, Krzysztof Pieprzyk, Łucja Pieprzyk, Genowefa Wawrzyniak i Irena Piasecka. To rodzina, z najbliższego gospodarstwa, do którego przychodzili biwakowicze.
To właśnie ta fotografia i przypadająca 2 lipca, 100 rocznica urodzin poetki, zainspirowały Centrum Kultury w Książu Wielkopolskim do zorganizowania pikniku literackiego. Właśnie tu, nad Wartą, pod tymi samymi dębami, pod którymi 50 lat temu biwakowała poetka ze swoim przyjacielem Kornelem Filipowiczem i przyjaciółmi-lekarzem Mieczysławem Szczerskim i jego żoną.
„Piknik z noblistką” w Sroczewie był znakomitym pomysłem, o czym świadczyły tłumy uczestników.
Organizacja imprezy wymagała wielu przygotowań. Włączyło się w nie sporo ludzi – bez ich pomocy nie udałoby się tego pomysłu zrealizować. Dyrektor CK w Książu Wielkopolskim podziękowała burmistrzowi Książa Teofilowi Marciniakowi, sołtys Sroczewa Annie Krępulec, Kołu Gospodyń Wiejskich z Zaborowa, Stowarzyszeniu Zaborowo-Nasza Wieś Dawniej i Dziś, Markowi Kmieciakowi, całemu zespołowi CK i wszystkim osobom, które zaangażowały się w przygotowania.
Warto było! Nie żałowali też ci, którzy w niedzielne popołudnie przyjechali pod dęby w Sroczewie. Pogoda dopisała, niewielka scena usytuowana na tle rzeki i ściany lasu na drugim brzegu prezentowała się malowniczo, tworząc wprost niezwykłe miejsce do rozmów, recytacji i śpiewu.
Atrakcji nie brakowało. Kusiły ciasta upieczone przez członkinie Koła Gospodyń Wiejskich, zachęcała zimna lemoniada.
Piknik w Sroczewie. Fot. CK Książ Wlkp.
Między drzewami ustawione zostały plansze dotyczące Szymborskiej, jak również prezentujące prace dzieci, które już wcześniej wykonywały kolaże wzorowane na jej twórczości.
Goście wygodnie rozsiedli się na rozstawionych między drzewami leżakach.
Program pikniku był bogaty. Przypomniano parę faktów z życia noblistki. Recytowano i czytano wybrane wiersze. Anita Szymanowska i Mariusz Śląski przygotowali specjalnie na tę okazję kilkanaście piosenek z tekstami wierszy Wisławy Szymborskiej, do których muzykę skomponował Mariusz, a wykonała Anita. Mało kto wiedział, że Szymborska napisała recenzję wydanych w 1972 roku „Dziejów Śremu”, która została zamieszczona w „Życiu Literackim”(nr 1074, 1972,s.11. Czytamy w niej:
„Wielka encyklopedia powszechna poświęca Śremowi 30 linijek druku. Ileż miast w Polsce wielkości Śremu i równie starych, godzi się biernie na tak lakoniczną wizytówkę? W każdym razie Śrem do nich nie należy. Z funduszu MRN w Śremie, po wieloletnich staraniach upartych obywateli tego miasta, wydano w tym roku nie jakąś tam broszurkę turystyczno-krajoznawczą typu „Visitez Śrem”, ale solidnie udokumentowaną monografię objętości 430 stron, oprawną w płótno, z ilustracjami, indeksem i bibliografią. Książka poważnie wzbogaca naszą wiedzę, może więc zostać wstawiona na zawsze na półki historyków i amatorów historii. Jak widać lokalny patriotyzm nie musi mieć rzewnego i prowincjonalnego wyrazu- może się objawiać w sumiennym i trwałym dokonaniu kulturalnym(…)”.
Mariola Kaźmierczak, dyrektor CK w Książu Wielkopolskim zacytowała słowa poetki, które wypowiedziała podczas wręczenia jej 15 maja 1995 roku tytułu doktora causa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Chociaż Szymborska od dawna już nie mieszkała w Wielkopolsce i w zasadzie nie przyjeżdżała w te okolice, to pamiętała i z nostalgią je wspominała.
Okładka „dzieje Śremu”, których recenzje napisała Wisława Szymborska
„Urodziłam się na ziemi wielkopolskiej, co oczywiście nie jest żadną moją zasługą, ale tutaj pracował mój ojciec i jeszcze do niedawna żyli ludzie, którzy go pamiętali. Na tej ziemi odnajduję swoje pierwsze ujrzane w życiu krajobrazy. Tutaj było i jest jeszcze, chociaż mniejsze, moje pierwsze jezioro, pierwszy las, pierwsza łąka i chmury” .
Nie został też pominięty Kornel Filipowicz, niezwykle ważna postać w jej życiu, z którym była związana 25 lat. To właśnie w Sroczewie parokrotnie spędzał pod namiotem razem z przyjaciółmi, wolny wakacyjny czas. Fragmenty listów Filipowicza do Szymborskiej, zebrane w książce „Najlepiej w życiu ma twój kot. Listy”. Wybrał i przeczytał Marek Kmieciak. Pisarz wielokrotnie namawiał Szymborską na przyjazd do Sroczewa. I w końcu się udało. Przyjechała i choć trzymała się nieco z boku, nie była duszą towarzystwa, to miała czas na myślenie i obserwację przyrody, na rozmowy z samą sobą.
4.07.1971
„Droga Wisławo,
Jesteśmy już na biwaku pod trzema dębami. 15 km od Śremu. 12 godzin cienia. 50 metrów do zalewu. Komarów – nie ma. Krajobraz jest piękny. Adres podam w następnej kartce. (…)”.
6.07.1971
„Wisławo Droga, Biwak mamy – stulecia. Dęby, brzozy, topole, macierzanka. Spokój, cisza (nie licząc śpiewu ptaków). (…) Gdybyś chciała do nas przyjechać, to napisz kiedy. Przyjadę po Ciebie do Łodzi lub Poznania. (…)”.
8.07.1971
„Wisławo! Krajobraz tu jest tak piękny, że nie tylko warto go widzieć ale i pobyć w nim. Napisz, czy to jest w ogóle możliwe? Oczekiwałbym na Ciebie na stacji – najlepiej w Poznaniu. Z Poznania blisko autobusem, jechalibyśmy przez Kórnik. (…)”.
16.07.1971
„Kochana,
(…) Pytasz, w jaki sposób mogłabyś mnie szybko zawiadomić o swoim przyjeździe? No więc listem expres na adres, który podałem na kopercie lub telefonicznie (pan Piasecki ma telefon) (…) Musiałabyś podać dzień i godzinę przyjazdu do Poznania. (…) Jeśli dostanę wiadomość przez p. Piaseckich- będę czekał na ciebie przy pociągu. (…)”.
Na scenie podczas pikniku pojawił się też Zbigniew Piasecki i jego siostry Łucja i Genowefa. Wszyscy troje wspominali pobyty Szymborskiej i Filipowicza pod dębami. Zbigniew Piasecki opowiadał o ich wizytach w gospodarstwie rodziców, które było położone najbliżej biwakowiska. Kupowali u nich ziemniaki, owoce, jajka, mleko. Korzystali też z telefonu i wspólnie z gospodarzami oglądali serial „Czterej pancerni i pies”. Popijali domową nalewkę. Jak mówił ze sceny „goście byli bardzo sympatyczni, łowili ryby, zbierali grzyby i jagody. Przyjeżdżali samochodem, trabantem kombi. Po śmierci ojca w 1972 roku, już nie przyjeżdżali, chociaż pamiętali i przysyłali kartki świąteczne i pozdrowienia z wakacji. W domu było trochę pamiątek z tamtego czasu, ale gdzieś przepadły. Szkoda”.
Sroczewski dąb „Franek”, kandydat na „Drzewo roku 2023.” Fot. CK Książ Wlkp.
Warto też przy okazji wspomnieć o niezwykłym drzewie, które rośnie w pobliżu.
To dąb „Franek”, który znalazł się w gronie najbardziej dorodnych drzew w Polsce i uczestniczy w ogólnopolskim konkursie „Drzewo Roku 2023”.
Jest już finalistą. To duże wyróżnienie zarówno dla sołectwa Sroczewo, jak i gminy Książ Wielkopolski. W internecie trwa głosowanie, jeszcze można oddać na „Franka” swój głos.
