Schneidemühl – miasto które było
Opublikowano:
3 grudnia 2021
Od:
Do:
Początek:
Koniec:
W ramach programu pt. "Kultura w drodze" powstawał film dotyczący losów mieszkańców przedwojennej Piły, ówczesnej Schneidemühl.
Film odnosi się do przedziału czasowego od grudnia 1944 do wiosny 1945. Ukazuje losy osób zamieszkujących miasto w czasie walk i w okresie po wkroczeniu Armii Czerwonej.
Jest to fragment historii Piły, który nie jest zbyt dobrze znany.
Jesienią 1944 r. Schneidemühl zostało ogłoszone twierdzą. Miasto znajdowało się na przedpolach tzw. Wału Pomorskiego – ciągu umocnień, który miał zatrzymać nacierającą w styczniu 1945 Armię Czerwoną.
Walki o miasto trwały od 26 stycznia do 14 lutego 1945. W trakcie walk o miasto zniszczono prawie całą zabudowę centrum, około 70%.
Bezpośrednio po wkroczeniu Rosjan i w późniejszym czasie miał miejsce szereg rabunków, morderstw, gwałtów na ludności cywilnej. Niemieccy mieszkańcy Piły byli wykorzystywani do bezpłatnej pracy przy odgruzowywaniu miasta. Nie posiadali praktycznie żadnych praw i ochrony przeciwko nieograniczonej agresji za strony zdobywców.
Trzeba jednak zaznaczyć, że pierwsze akty agresji na ludności cywilnej w Schneidemühl i okolicach miały miejsce już jesienią 1939 i dotyczyły ludności polskiej, mowa tutaj o obozie Albatros w Schneidemühl i mordzie w Górach Morzewskich.
Film będzie wskazywać na fakt, że bardzo często aby paść ofiarą agresji wystarczy jedynie przynależeć do jakiejś narodowości (w tym przypadku polskiej lub niemieckiej), a agresorów nie interesuje faktyczna wina swoich ofiar.
Film zamyka sekwencja niepublikowanych zdjęć ilustrujących zwykłe życie miasta i jego mieszkańców, wykonanych w późnych latach 30.
Projekt został zrealizowany w ramach programu „Kultura w drodze”, przygotowanego przez Departament Kultury Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego. Założeniem programu było, żeby artyści i animatorzy kultury realizowali projekty artystyczne i edukacyjne, adresowane do mieszkańców tych miejscowości regionu, które oddalone są od wielkomiejskich centrów kultury. O innych projektach „Kultury w drodze” przeczytasz: tutaj