fot. Dawid Stube

Lato pełne odkryć

tekst: Agata Wittchen-Barełkowska

Opublikowano:
2 sierpnia 2019

Od:

Do:

Początek:

Koniec:

W lipcu w Teatrze Fredry w Gnieźnie zagościli pionierzy – w ramach programu „Lato w teatrze” dzieci odkrywały nie tylko historie ciekawych ludzi, ale również własną pasję tworzenia.

W tym roku w całej Polsce odbyła się 12. edycja programu „Lato w teatrze” organizowanego przez Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego, realizowanego ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Program ten umożliwia instytucjom i innym ośrodkom kultury realizację warsztatów teatralnych dla dzieci i młodzieży w czasie przerwy wakacyjnej, gdy zazwyczaj w teatrach niewiele się dzieje i można bez przeszkód skorzystać z przestrzeni prób czy scen. Warsztaty kończą się pokazem, który jest szczególnym przeżyciem dla młodych artystów i ich rodzin.

W programie został również wyodrębniony moduł „Lato w teatrze +”, przeznaczony dla instytucji, które co najmniej trzykrotnie brały udział w poprzednich edycjach. W ramach „Lata w teatrze +” ośrodki kultury współpracują przy realizacji warsztatów z mniej doświadczoną organizacją partnerską, która dotychczas nie brała udziału w projekcie.

SUKCES EDUKACJI

Teatr Fredry w Gnieźnie na co dzień wiele zaangażowania poświęca działaniom z zakresu edukacji teatralnej. Jak mówi dyrektor Joanna Nowak:

Przez cały rok artystyczny prowadzimy rozmaite działania edukacyjne dla dzieci i młodzieży w różnym przedziale wiekowym – poczynając od tych zupełnie najmłodszych, tak zwanych najnajów, kończąc na młodzieży opuszczającej już progi szkół.

Oferta edukacyjna od początku objęcia przeze mnie dyrekcji jest jednym z najważniejszych elementów naszej działalności. Edukacja artystyczna, teatralna i kulturalna jest inwestycją w przyszłość i żaden teatr nie powinien się od niej uchylać. Chodzi o wychowywanie i kreowanie osobowości, kształtowanie ludzi, którzy będą chcieli mieć kontakt z kulturą, będą rozumieć nowe formy sztuki.

Mieliśmy ogromne szczęście do pedagogów teatru, z roku na rok zainteresowanie działaniami edukacyjnymi rosło. „Lato w teatrze” cieszy się ogromną popularnością, dzieci chcą się na nie zapisywać już w lutym, po zajęciach w trakcie ferii.

W tym roku Teatr Fredry zrealizował czwartą edycję warsztatów w ramach programu, po raz pierwszy działając w ramach „Lata w teatrze +”. Partnerską organizacją teatru została Fundacja Otwieramy Kulturę i Sztukę z Poznania, zajmująca się włączaniem do życia kulturalnego osób z niepełnosprawnościami.

Rekrutacja na warsztaty rozpoczęła się 19 czerwca i miała trwać przez tydzień, ale pula miejsc wyczerpała się po 15 minutach od rozpoczęcia naboru. Czterdzieścioro dzieci w wieku od 7 do 12 lat przez dwa lipcowe tygodnie żyło teatrem i brało udział w rozmaitych działaniach artystycznych, z których każde było niesamowitą przygodą.

GEN ODKRYWCY

Tegoroczny cykl warsztatów pod tytułem „Pionierzy” zainspirowany został książką Marty Dzienkiewicz „Pionierzy, czyli poczet niewiarygodnie pracowitych Polaków”, zilustrowaną przez Joannę Rzezak i Piotra Karskiego. Pomysłodawcami edycji byli Sandra Konieczka i Łukasz Zaleski.

Artyści i pedagodzy prowadzący zajęcia odkrywali razem z dziećmi losy Polaków, których osiągnięcia i wynalazki zmieniły świat. Wśród wybitnych postaci, które miały okazję stać się inspiracją dla uczestników warsztatów, znaleźli się wynalazcy, artyści, podróżnicy czy naukowcy.

Dzieci nie tylko dowiadywały się „kto zbudował kolej w Andach, kto wymyślił salony piękności, kto odkrył witaminy, kto pierwszy poszybował w niebo, kto wynalazł kamizelkę kuloodporną i kto złamał tajne szyfry wroga”, ale również miały okazję odkryć w sobie ducha pionierstwa, wspólnie tworząc coś zupełnie nowego. Zastanawiały się również, co dziś oznacza bycie pionierem i jakich współczesnych pionierów podziwiają.

„Lato w teatrze”, Teatr Fredry w Gnieźnie, fot. Dawid Stube

Jak wspomina Łukasz Zaleski, zajmujący się w Teatrze Fredry edukacją teatralną:

Na jednych zajęciach rozmawialiśmy o współczesnych polskich pionierach. Myśleliśmy, kto z Polaków dziś wyróżnia się szczególnie na świecie. Zrobiłem listę swoich propozycji. Dzieciaki miały wybrać, którą postacią będą się zajmować dalej. Wybór Jurka Owsiaka nie był tak zaskakujący, natomiast fakt, że zremisował on z Wilhelmem Sasnalem był dość ciekawy.

— Skąd taki wybór? – spytałem – Nie Jasiek Mela, nie Janina Ochojska?

— O nim nic nie wiemy, więc chcieliśmy się czegoś dowiedzieć – powiedziały dzieci.

Kolejny raz zaskoczyły mnie swoją mądrością i otwartością. Jeśli tak wygląda przyszłe pokolenie, mogę spać spokojnie.

Spotkanie z pionierami było również lekcją patriotyzmu. W czasach, kiedy przybiera on w Polsce bardzo różne, często niepokojące formy, wydaje się szczególnie cenne budowanie pozytywnego obrazu narodowej tożsamości.

Jak pisali organizatorzy warsztatów, dzieci wraz z prowadzącymi wspólnie odkrywali „jak wiele jest w naszej historii, ale też i w czasach współczesnych, ciekawych indywidualności, z których Polacy są i powinni być dumni”.

Joanna Nowak, dyrektor Teatru Fredry, opowiada:

„Pionierzy” w lekki i przystępny sposób opowiadają o ludziach będących chlubą naszego kraju. Może nie są to bohaterowie wojen, królowie czy osoby z pierwszych stron podręczników. Czasami niewiele o nich wiemy, bo są ludźmi, którzy m.in. w zaciszach laboratoriów zmieniali świat, kształtowali cywilizację. Ojczyźnie można służyć na każdym polu. Wielkopolska jest idealnym miejscem, żeby o tym mówić – zawsze słynęła z pracy na rzecz tożsamości narodowej, polskiego przemysłu, handlu, nauki i rozwoju gospodarki.

Chcemy zainspirować młodych ludzi do znalezienia w sobie genu odkrywcy. Chcemy, żeby mieli odwagę poszerzać granice swojego świata, odnaleźć swoją pasję. Dzieci biorące udział w warsztatach są na etapie uczenia się świata, poznawania go. Dajemy im inspiracje, dzięki którym mogą pojmować ten świat i wybierać nowe drogi.

BOGACTWO WARSZTATÓW

Dzieci nie tylko inspirowały się biografami wielkich Polaków, ale przede wszystkim miały okazję podjąć z nimi twórczy dialog i stworzyć spektakl. Podczas dwutygodniowej teatralnej przygody uczestnicy „Lata w teatrze” brali udział w warsztatach: pedagogiczno-teatralnych z Sandrą Lewandowską, reżyserskich z Łukaszem Zaleskim, wokalno-aktorskich z Anną Stelą, scenograficznych z Katarzyną Jeznach, choreograficznych z Karolem Miękiną, przyrodniczych z Remigiuszem Kozińskim oraz opisywania świata prowadzonych przez Martę Żaczkiewicz, Kingę Zając i Remigiusza Kozińskiego. Opiekę pedagogiczną nad dziećmi sprawowały Ewa Malicka, Iwona Kniaś oraz Magda Musiał, a całość koordynowała Sandra Konieczka.

„Lato w teatrze”, Teatr Fredry w Gnieźnie, fot. Dawid Stube

Sandra Lewandowska – pedagog teatru podsumowuje:

Czas „Lat w teatrze” to zawsze wyjątkowe spotkanie z dziećmi, z ich energią, wyobraźnią, potencjałem, a także niezależnością. W czasie dwóch tygodni warsztatów staraliśmy się stworzyć przestrzeń, w której każdy poczuje się komfortowo, bezpiecznie i będzie mógł wyrażać siebie przez różne formy sztuki.

Poranne rozgrzewki służyły budowaniu więzi w grupie, wzmacniały poczucie wspólnoty i odpowiedzialności za finałowy pokaz. Proponowałam różne formy ćwiczeń, gier, zabaw, aby uruchamiać kolejne aspekty pracy w zespole, ale również pracy nad spektaklem.

Warsztaty pedagogiczno-teatralne wprowadzały dzieci w świat teatru, korzystając z ich doświadczeń, wartości i wrażliwości. Udało nam się przy pomocy cech, którymi może charakteryzować się pionier, stworzyć etiudy ruchowo-dźwiękowe będące obrazem tych przymiotów.

Powstały także pionierskie maszyny produkujące między innymi: szczęście, miłość, a także tańczących ludzi, latające pieski czy po prostu idealnych pionierów. Dzieci same opracowywały koncepcję swoich maszyn, co budziło dużo emocji, a także konfliktów w grupie, ale ostateczny rezultat wyzwalał radość i entuzjazm.

Finałowy pokaz pracy warsztatowej w ramach tegorocznej edycji gnieźnieńskiego „Lata w teatrze” odbył się 14 lipca. Towarzyszyły mu wielkie emocje, radość uczestników i artystów – widownia Teatru Fredry wypełniła się do ostatniego miejsca.

Wiele znanych osób, które zmieniły losy świata, rozpoczynało swoją drogę twórczą, inspirując się wielkimi poprzednikami. Można mieć nadzieję, że o młodych odkrywcach z Gniezna jeszcze nieraz usłyszymy i że warsztaty były dla nich wstępem do odważnego, pełnego ciekawych odkryć, twórczego życia.