Na tropie Grupy „Leszno”
Opublikowano:
21 grudnia 2018
Od:
Do:
Początek:
Koniec:
15 grudnia w Galerii Sztuki Muzeum Okręgowego w Lesznie odbył się wernisaż wystawy czasowej „Chwała Zwycięzcom! – Grupa «Leszno» – Jubileusz 100-lecia Powstania Wielkopolskiego 1918–1919”.
Organizatorami wydarzenia były Muzeum Okręgowe w Lesznie, Archiwum Państwowe w Lesznie oraz Miasto Leszno. Wystawa wpisuje się w obchody zbliżającej się setnej rocznicy powstania wielkopolskiego. Jej celem jest zwrócenie uwagi na tytułową Grupę „Leszno”.
GRUPA „LESZNO”, CZYLI…
Nazwa ta odnosi się do powstańców, którzy zajęli część południowo-zachodniej Wielkopolski, znajdując się między frontami zachodnim i południowym powstania. Może ona intrygować o tyle, że powstańcy nie opanowali największego miasta regionu – Leszna, które znalazło się w granicach odrodzonej Polski dopiero w styczniu 1920 roku.
Początek kształtowania się Grupy „Leszno” nastąpił w drugiej dekadzie stycznia 1919 roku. Dowódcą został porucznik dr Bernard Śliwiński. W marcu 1919 roku na jej bazie zaczął się formować 6. Pułk Strzelców Wielkopolskich (później 60. pułk piechoty). Po ustabilizowaniu się sytuacji w Wielkopolsce formacja ta wyruszyła, by walczyć o kształt wschodniej granicy odradzającego się państwa polskiego, ale jest to już temat na inną opowieść.
WERNISAŻ
Udział w wernisażu wzięła Grupa Rekonstrukcji Historycznej Powstanie Wielkopolskie 1918–1919 – Grupa Leszno, która zabezpieczała wydarzenie przed atakiem Grenzschutzu. Każda osoba, która znalazła się na sali ekspozycyjnej, mogła skosztować powstańczy posiłek wprost z kuchni polowej z epoki. Dodatkowymi atrakcjami były: możliwość bliższego przyjrzenia się armacie polowej, z jakiej mogli korzystać powstańcy, a także rozgrzanie się przy koksownikach.
DLACZEGO WARTO ZOBACZYĆ WYSTAWĘ?
Wystawa składa się z trzech działów. Najpierw wspomina się koniec I wojny światowej. Przegrana Niemiec stworzyła uwarunkowania prowadzące do wybuchu rewolucji, która dała impuls do dynamicznych przemian w Wielkopolsce. Powstańcy wielkopolscy to z reguły weterani zakończonej wojny, osoby posiadające przeszkolenie wojskowe.
Drugi dział składa się z dwóch mniejszych części. W pierwszej z nich przedstawione są militaria, co jest próbą odpowiedzi na pytanie, czym mogli walczyć powstańcy.
Są tam egzemplarze broni palnej oraz broni białej, nie zabrakło także elementów wyposażenia wojskowego, np. ładownic czy hełmu.
Plakat reklamujący wystawę „Chwała Zwycięzcom! – Grupa «Leszno» – Jubileusz 100-lecia Powstania Wielkopolskiego 1918–1919”
Z kolei druga część tego działu omawia uwarunkowania frontu południowo-zachodniego, m.in. przedstawia dowódców, opowiada o ważniejszych starciach, określa sytuację Polaków w Lesznie. Dział trzeci to pamiątki związane z powstańcami Grupy „Leszno”. Znajdują się tam legitymacje, dyplomy, medale, odznaki, krzyże, odpisy dokumentów, życiorys, wspomnienia, fotografie.
Dużą wartością jest możliwość przypisania każdego ze wspomnianych przedmiotów konkretnej osobie, znanej z imienia i nazwiska (są to: Karol Andrzejczak, Antoni Bartkowiak, Stanisław Biskupski, Antoni Ciesielski, Stanisław May, Adam Pawłowski, ks. Paweł Steinmetz oraz Karol Szymkowiak). Z pewnością, szczególną uwagę również zwracają na siebie sztandary kombatantów z Kąkolewa, Osiecznej i Pawłowic.
Elementem uzupełniającym wystawę jest omówienie uwarunkowań powstania w okolicach Leszna na dwunastu planszach edukacyjnych. Historia ta zaczyna się jeszcze w momencie powstawania polskich organizacji niepodległościowych przed 1914 rokiem, kończy natomiast na kwestiach kombatanckich. Najwięcej miejsca zostało jednak poświęcone samym walkom Grupy „Leszno” i okresowi powstania.
ŹRÓDŁA POCHODZENIA EKSPONATÓW
Eksponaty zgromadzone na ekspozycji pochodzą z różnorodnych źródeł. Część z nich to zbiory własne muzeum, natomiast pozostała część to obiekty wypożyczone z zasobów kilkunastu innych instytucji (nie tylko wielkopolskich) oraz od ośmiu osób prywatnych. Są to przedmioty pochodzące z czasu powstania, nie brakuje jednak eksponatów sięgających okresu wcześniejszego oraz świadectw popowstaniowych losów żołnierzy Grupy „Leszno”.
OFERTA EDUKACYJNA
Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom i zapotrzebowaniu, muzeum rozszerzyło ofertę edukacyjną o lekcję związaną z powstaniem wielkopolskim. Odbywać się ona będzie właśnie na wystawie „Chwała Zwycięzcom!”, a jej celem będzie edukacja o tym zwycięskim zrywie niepodległościowym na przykładzie okolic Leszna. Jest zaadresowana zarówno do uczniów szkół podstawowych, jak i ponadpodstawowych.
Dodatkowe formy działań edukacyjnych odbywać się będą podczas niedzielnych wydarzeń muzealnych kierowanych do całych rodzin.
Wystawę „Chwała Zwycięzcom! – Grupa «Leszno» – Jubileusz 100-lecia Powstania Wielkopolskiego 1918–1919” można oglądać do 18 maja 2019 roku w Galerii Sztuki Muzeum Okręgowego w Lesznie. Szczegóły na jej temat znaleźć można na stronie internetowej muzeum oraz na facebookowym profilu.
CZYTAJ TAKŻE: Pytania o powstanie. Zapowiedź spektakli „Asymilacja” i „27 grudnia”
CZYTAJ TAKŻE: Światło i czas. Rozmowa z Wojciechem Olejniczakiem
CZYTAJ TAKŻE: Powstanie z fabularnym błyskiem
