Znalezione treści:

Poza ortodoksję

Andrzej W. Nowak

W dniach 5–6 czerwca mieliśmy okazję gościć w Poznaniu Deborah Feldman. Znana jest ona szerszej publiczności z książki „Unorthodox. Jak porzuciłam świat ortodoksyjnych Żydów” oraz może nawet bardziej z nakręconego na jej podstawie serialu emitowanego na platformie Netflix.

Obiekty graniczne

Andrzej W. Nowak

Granice, zasieki, mury. Budowane wciąż na nowo, aby dzielić, segregować. Rozgraniczanie i oddzielanie może być stosunkowo niewinne, ot chociażby separujemy białko od żółtka, przyrządzając kogel-mogel.

Wieczny powrót

Andrzej W. Nowak

Wyprawy do wypożyczalni wideo, początkowo z kolegą, gdyż moja rodzina nie miała jeszcze wtedy magnetowidu, później już samodzielnie. Pierwsze doświadczenie wypożyczalni to dość przaśny przybytek w prywatnym mieszkaniu, losowo dostawało się kasety z filmami, jakie „były na stanie”. Później pamiętam już inną wypożyczalnię – z regałem nazwanym „kino konesera”, gdzie można było upolować Jarmuscha czy Herzoga.

Cerata na stole

Andrzej W. Nowak

Ławka przed domem, cerata na stole. Zimna kawa zbożowa w sieni. Pobrzękiwanie much i kurzo-kaczy gwar na podwórku. Łydki poparzone pokrzywami i włosy zlepione łopianem, po tym jak latem zastępował bitwy na śnieżki. Przeżute liście babki zwyczajnej przykładane na ranę w ramach dziecięco-wiejskiej medycyny. Okno na świat w witrynie kiosku „Ruchu”. Można by tak długo.

Mieszkam w Weststadt

Andrzej W. Nowak

Wystawa „Iluzje wszechwładzy. Architektura i codzienność pod okupacją niemiecką” prezentowana w CK Zamek (kuratorka Aleksandra Paradowska) to opowieść o okupacji napisana przez codzienność, przedmioty użytkowe, budynki, wnętrza biur. Zwykłość i codzienność nazistowskiej okupacji skrywają to, że owo projektowane dla niemieckich osadników „życie na Wschodzie” ufundowane zostało na ludobójczej przemocy.

Bagienna saga

Andrzej W. Nowak

Jesień, pora przez wielu niechciana, długie noce, deszcz zacinający w okna, szarość. Błoto, szarobura kolorystyka. Taki obraz przyrody i jej cyklicznych przemian jest wynikiem naszej o niej fantazji. Oczekujemy, aby niebo było zawsze błękitne, a otaczały nas piękne plaże i krystaliczne ciepłe morza. Taki obraz, prosto z reklam, to wynik naszego odcięcia od przyrody, jej cykli, od naszej wiejskiej, w przypadku większości nas, przeszłości. Tęsknota za wyidealizowanym wakacyjnym obrazkiem to także wynik naszego wykorzenienia z lokalności i jej historii.

Odsłony kolonializmu

Andrzej W. Nowak

Jest rok 1979, rok zmian, wielkich wydarzeń politycznych, wojska wietnamskie obalają dyktaturę Czerwonych Khmerów, w Iranie do władzy dochodzi w wyniku rewolucji islamskiej ajatollah Chomeini, wybucha kryzys naftowy, mający gospodarcze i polityczne skutki na całym globie. W Irlandii wojna IRA z Brytyjczykami eskaluje, ofiary po obu stronach liczone są już w dziesiątkach. Ten katolicki kraj odwiedza też w tym roku Jan Paweł II i podobnie jak w Polsce wzmacnia on politycznie siły katolickie.  To koniec okresu stabilnej nowoczesności i początek niespokojnych lat 80.

Atlas piesków wszelakich

Andrzej W. Nowak

Amerykańska pisarka Ursula K. Le Guin była zafascynowana imionami i procesem nazywania. Waga procesu nadawania imion inspirowana była odkryciami etnologów i antropologów, szczególnie tymi wiążącymi się z rdzennymi ludami Ameryki Północnej.

Życioksiążka, czyli historie domowe

Andrzej W. Nowak

„Potomkowie Olendrów. Opowiadania o ewangelikach z Konina” Damiana Kruczkowskiego wraz z książką „Zerwane ogniwo. Ewangelicy na ziemi zagórowskiej” tworzą cykl, podejmują podobne tematy, „odwiedzają” podobne okolice, czyli pradolinę Warty od Konina po Pyzdry i Zagórów. Książka Kruczkowskiego napisana jest z pasją, poświęcona ziemi, regionowi.

Pamięć wśród rozlewisk

Andrzej W. Nowak

Poziom Warty na początku roku 2024 jest wyjątkowo wysoki, pradolina jej w wielu miejscach bardziej przypomina jezioro niż rzekę. Szczególnie jest to widoczne w okolicach Puszczy Pyzdrskiej: Zagórowa, Trąbczyna, Lądu czy Ciążenia, gdzie wody Warty skrywają łąki, poldery, rozlewając się szeroko. Skrywają też pamięć o Olędrach, tych którzy niegdyś osiedli w jej pradolinie właśnie dlatego, że z żywiołem wody byli oswojeni, potrafili i z rzeką, i dzięki niej żyć.

Planeta Konin. Kultura w służbie zmiany regionu

Andrzej W. Nowak

Rozmowa z Miłosławą Stępień aktywistką ekologiczną i regionalną, członkinią CEE Bankwatch Network.

To mógłby być Poznań, to mogła być Twoja historia

Andrzej W. Nowak

„Informacja zwrotna” to pozornie bardzo warszawska opowieść: scenografia, główny bohater –rockman i tło, jakim jest śmierć Jolanty Brzeskiej oraz tzw. afera reprywatyzacyjna w Warszawie. Leszek Dawid, reżyser filmu, wykorzystuje ową warszawskość intensywnie, co może zacierać uniwersalność przekazu, jaki niesie powieść Jakuba Żulczyka, na której podstawie powstał serial.
D
Kontrast Wyłącz ruch